જેમ વધારે અને વધારે કામ, અભ્યાસ અને કમ્પ્યુટરને લગતા મનોરંજન કરવાનો સમાવેશ થશે તેમ દરેકને વારંવાર હાથને અને બાંયને ખેચાઈને થતી ઇજા કમ્પ્યુટરના કી બોર્ડ અને માઊસના વાપરવાને લીધે. દરેકને આ જોખમ વિષે જાણ હોવી જોઇએ. આ પરિસ્થિતી બહુ જ દર્દનાક અને ગંભીર છે, જે દુર કરવા માટે એક સરળ રીતે જેનો ચેપ લાગ્યા પછી ઇલાજ કરાય છે. જે યુવાનોમાં પણ હોઇ શકે છે અને શારિરીક રીતે તંદુરસ્ત વ્યક્તિઓમાં પણ. આ વાત અસામાન્ય નથી કે કેટલાક લોકો કમ્પ્યુટરને આધારિત કારકિર્દી છોડી દયે છે તેના પરિણામને લીધે અથવા કાયમી રીતે અપંગ થઈ જાય છે અને કેટલાક કામો નથી કરી શકતા જેવા કે પોતે મોટર ચલાવવી અથવા પોતાની મેળાયે તૈયાર થવુ. હજારો વાર ઘડીયેવારે કમ્પ્યુટરના કીબોર્ડની ચાવીઓ દબાવીને અને માઉસને પકડીને તેને ધીરેધીરે ખેંચીને/ઘસડીને વાપરવાથી આપણા આખા શરીરને તે નુકશાન પહોચાડે છે. આ અચાનક જલ્દીથી થઈ શકે છે. ટાઈપ કરવાની પ્રક્રિયા અને શરીરની સ્થિતી બરોબર ન હોય, તો તમારા સ્નાયુબંધ અને મજ્જાતંતુ, ખંભા/ગળાને કદાચ બીન જરૂરી તાણ પહોચાડે છે. જોઇતો આરામ લેવાની ખામી અને વચેવચે લેવાનો આરામ નહી લેવાથી અને બહુ જ જોર કરવુ એ વસ્તુ નક્કી તકલીફને બાંયધરી આપે છે. વારંવાર થતી તાણને લીધે થતી ઈજાની રોકથામ Sitting Position ટાઈપ કરવાથી બરોબર કલાકૌશલ્યતા અને બેસવાની અંગસ્થિતી અને કામ કરવા માટે એક સારૂ ઉપકરણ અને સારૂ કામ કરવાની ટેવો વગેરે વધારે મહત્વની છે, નહી કે પોતાના કામના વાતાવરણમાં કામગારોની કાર્યક્ષમતાનુ શાસ્ત્રના યંત્રો જેવા કે તુટેલા કીબોર્ડ્સ અથવા હાથાના કાંડા રાખવાના આધારો. આ આકૃતિ કમ્પ્યુટર ઉપર કામ કરવાની સાચી અંગસ્થિતી બતાવે છે. એ ધ્યાનમાં રાખો કે તમારી ખુર્શી અને કીબોર્ડ એવી સ્થિતીમાં રાખ્યા હોય કે જે તમારા સાથળ અને કોણીથી પહોચની બરોબર હોય (અથવા તમારા શરીરથી જુકીને થોડુ દુર) અને તમારા કાંડા સીધા હોય અને સરખી સપાટી પર હોય - નીચે દુર સુધી જુકતા ન હોય અને પાછળ ન હોય. આ કરવા માટે જો તમારૂ ટેબલ બહુ ઉંચુ હોય તો તમારે તમારૂ કીબોર્ડ તમારા ખોળામાં રાખવુ. એક વસ્તુ ધ્યાનમાં રાખો કે ટંકલેખક (Typist) સીધો બેઠો છે, જુકીને નહી, અને તેણે સ્ક્રીન ઉપર વાંચવા અથવા ચાવી સુધી પહોચવા લંબાવુ ન પડે. ગમે તે વસ્તુ જે તમને બેડોળ બનાવશે અથવા તમારા શરીરના ઢોળને તકલીફ પહોચાડશે. એક વસ્તુ ધ્યાનમાં રાખો કે એક સાચી મુદ્રા પણ મુશ્કેલીમાં મુકાશે જો તેને લાંબા સમય બદલો.સુધી જોરથી પકડવામાં આવે. આરામ કરો, ફરો અને તમારી મુદ્રા વારંવાર બદલો. આ ફક્ત તમારા હાથ અને બાવડા માટે નથી, પણ તમારા ખંભાનો ઉપયોગ અથવા દુર ઉપયોગ કરવો, શું થઈ રહ્યુ છે તે જાણ્યા વીના, તમારી પીઠ અને ગળુ કદાચ વધારે મહત્વનુ છે. Hand Position જ્યારે તમે હકીકતમાં ટાઈપ કરી રહ્યા છો ત્યારે તમારા હાથના કાંડા કોઇ પણ વસ્તુ ઉપર ન રાખવા જોઇએ અને તેને ઉપર નીચે અથવા બાજુમાં ન રાખવા જોઇએ. તમારી ભુજા તમારા હાથને ગોળ ફેરવવા જોઇએ નહી કે તમારા કાંડાને આરામ આપી અને તમારી આંગળીઓને ચાવીઓ સુધી પહોચવા લંબાવી (તમારા હાથના કાંડા તમારા હાથને આરામ કરવા દેશે જ્યારે તમે ટાઈપ ન કરતા હો, નહી કે જ્યારે તમે ટાઇપ કરતા હો). તમે જ્યારે થોડીક વાર ટાઇપ કરવાનુ બંધ કરો છો, ત્યારે તમારા હાથ તમારા ખોળામાં મુકો અને/અથવા કીબોર્ડ ઉપર મુકવા કરતા બાજુ ઉપર મુકો. Correct Finger Position Wrong Finger Position કાંડા બાજુમાં ન જુકવા દેવા જોઇએ તેને બદલે તમારી આંગળીઓ સીધી લીટીમાં તમારી કોણીથી પહોચા સુધી ડાબી બાજુ ઉપર દેખાવા જોઇએ. સંશોધન બતાવે છે આ બધુ ઉપરથી સહેલુ છે જો તમારાથી દુર તમે તમારા કીબોર્ડની નીચેના પાછળના ભાગ તરફ વાળો. તમારા સૌથી નજીક કીબોર્ડની ધારની નીચે એક ૧" અથવા ૨" જાડો આધાર આપવો, પણ એક વસ્તુ નક્કી કરો કે તે આખી વાત હજી સુધી નીચે છે જેને તમે પહોચી શક્યા નથી. આ એક સારી દલીલ છે એક બંધ બેસી શકે તેવુ કીબોર્ડની ટ્રે જે શ્રેઠ પરિસ્થિતી ઉપર પહોચાડે છે. તમે તમારી લીપીની માત્રા વધારો જેમની પાસે મોટા મૉનિટર્સ છે છતા તેઓ નાનકડી લીપીની માત્રાવાળા ડેસ્કટોપસ અને તેને વાપરવા માટે માન્યતા આપે છે. આ એકને મૉનિટર ઉપર વસ્તુઓ વાંચવા માટે પ્રોત્સાહીત કરે છે, જે નસ ઉપર, ગળામાં લોહીની વાહિની ઉપર અને ખંભા ઉપર દબાણ કરે છે. Microsoft Windows અને તેનો વપરાશ સહેલાઈથી તેની રૂપરેખા મોટા વાપર માટે, લીપીની માત્રા સરળતાથી વાંચવા માટે કામ આવે છે. આજે કરો, રંગીત યોજના જે આંખો માટે સરળ છે તે વાપરો, ખાસ કરીને ભુખરા રંગ દસ્તાવેજના મુળ શબ્દો માટે. ચાવીઓ ઉપર જોર નહી આપો ધીમેથી પ્રકાશનો સ્પર્શ કરો. બે હાથ વાપરવા માટે બે ચાવીઓ જેવી કે Ctrl–C or Alt–F કરવા માટે એક હાથને મરડવાને બદલે તેનો ઉપયોગ કરો. તમારો આખો હાથ આ હેતુ પાર પાડવા માટે તમારી મજબુત આંગળીઓથી ચાવીઓને પકડો તણાયા શિવાય તેને પહોચવા માટે. તાણથી બચવા અને આરામ કરવા માટે ઘણીવાર વિશ્રામ કરો આનો અર્થ એ કે તમારે દરેક મિનિટે ક્ષણિક આરામ લેવો અને દરેક કલાક માટે મોટો વિશ્રામ લેવો. ધીમે ચાલો અને તમારા કમ્પ્યુટર ઉપર કામ કરો. અસ્વસ્થ વધારે થાવ. માઉસને હળવેથી પકડો. કસીને જોરથી ન પકડો અથવા દબાવો નહી. બિંદુ નિર્દેશક સાધન જગ્યા ઉપર મુકો, જ્યાંથી તમને બહુ દુર ન પડે અથવા તમારે બહુ દુર સુધી જવુ ન પડે. કીબોર્ડની નજીક સૌથી સારૂ તેથી વધારે સારૂ શીખવા અને વાપરવા માટે કીબોર્ડના સમાનાર્થ આદેશને નોંધો, જ્યાં સુધી મળે ત્યાં સુધી જ્યાં કોઇપણ બિંદુ નિર્દેશક સાધન જોખમ વીનાનુ નથી. જ્યાં trackballs પણ ઘવાયેલા વાપરનારા છે. તમારા કાંડા અને હાથ ગરમ રાખો. ઠંડા સ્નાયુઓ અને સ્નાયુબંધ વધારે પડતા વપરાશને લીધે મોટા પ્રમાણની ઈજાના જોખમમાં છે અને ઘણી બધા કાર્યાલયો વધારે પડતા વાતાનુકુલ છે. જરૂર ન હોય તેવા કમ્પ્યુટરનો વપરાશ બાકાત કરો. ગમે તેટલા પોતાના કામના વાતાવરણમાં કામગારોની કાર્યક્ષમતાના શાસ્ત્રનો બદલાવ, આકર્ષક કીબોર્ડસ અથવા કસરત કરવી, તમને તમારૂ શરીર સહન કરી શકે તેટલુ ટાઈપિંગ કરતા વધારે મદદ નહી કરી શકશે. સૌથી વધારે ઝડપી ન બનો, સૌથી શક્તિશાળી hacker નજીક હોવા છતા તેની કિંમત બહુ વધારે છે. આના ઉપરાંત તમારા મનોરંજન માટે કમ્પ્યુટરનો વપરાશ ઓછો કરશો? તમારા કોઇક ઇલેક્ટ્રોનીક્સના ટપાલના સંદેશાઓને બદલે વ્યક્તિગત વાતો અથવા ટેલીફોન ઉપર વાતો કરવી બદલાવ લાવશે? અને કમ્પ્યુટર/વિડીયોની રમતો ખોવાઈ જશે જે ઘણીવાર લાંબી અખંડ બેઠકો જે કીબોર્ડ અથવા નિયંત્રણ કરનારના માટે વપરાય છે. બીજુ કાંઈ નહી, રમતને તમે દરેક ત્રણ થી ચાર મિનિટ પછી વિરામ લ્યો. તમારા હાથોનો આ રમત માટે ભોગ ન આપો. તમારા ખંભા અને કાનની વચમાં ટેલીફોનને ખોસો નહી આ વસ્તુઓ સાધારણપણે ઘણા લોકો બંને કામ એક સાથે કરે છે - ટાઈપ કરવુ અને ફોન ઉપર બોલવુ. આ તમારા ગળા, ખંભા અને બાંય માટે બહુ ત્રાસદાયક છે. વધુ વાંચો : વારંવાર તણાવને લીધે થતી ઈજા